Uiterlijk
Bij zwarte brulapen hebben alleen de mannetjes een zwarte kleur. De vrouwtjes hebben een geelbruine vacht. De vacht van de mannetjes is iets dikker. Ook zijn ze wat groter en gespierder dan de dames. Mannen én vrouwen hebben een zwart, onbehaard gezicht. Ook hebben ze beiden een geurklier bij hun anus. Mannen hebben er ook nog eentje bij hun keel. Met de geuren die ze produceren, laten ze geursporen achter op bijvoorbeeld bomen en takken. Zwarte brulapen hebben een grijpstaart. Het puntje is onbehaard en zorgt voor extra grip. Met hun staart kunnen brulapen zich dus uitstekend vasthouden. Ze kunnen er zelfs met hun hele lichaam aan hangen! Handig, zo’n extra handje. Ze kunnen er net zo goed mee voelen als wij mensen met onze vingertoppen.
Zoals hun naam al zegt, kunnen zwarte brulapen hard brullen. Hun lichaam is hier speciaal voor gemaakt. Deze dieren hebben bijvoorbeeld een extra groot strottenhoofd en een keelzak. Zo kunnen ze hun geluiden extra kracht bijzetten. Hun brul (die een beetje klinkt als een luide boer) is tot wel 3 kilometer ver te horen!
Leefgebied
Zwarte brulapen leven in het wild in Zuid-Brazilië, Paraguay en een stukje van Argentinië (Zuid-Amerika). Daar leven ze hoog in de bomen van het tropisch regenwoud of loofbossen. Het hele lichaam van zwarte brulaap is aangepast op het leven in de boomtoppen. Met hun vingers kunnen ze zich goed vastgrijpen en zelfs hun lichaam is aangepast op het voedsel wat ze eten.
Leefwijze
Zwarte brulapen leven in groepen van zo’n 15 dieren. In één groep leven vrouwtjes en een paar mannetjes. Eén man is de baas. Hij mag met de vrouwtjes paren. Deze groepsstructuur noem je ook wel een haremgroep.
Gedrag
Zwarte brulapen zijn rustige apen. Ze besteden het grootste deel van hun tijd aan rusten en slapen. Ook hoor je ze bijna niet als ze op hun handen en voeten rondlopen. Vooral in de ochtend en in de avond zijn ze het meest actief. Hun rustige gedrag heeft veel te maken met hun eetpatroon: in blad zit niet zoveel energie, dus ze zullen deze niet zomaar verspillen. Vooral bij zonsopgang brullen de brulapen. De leider begint en de rest valt hem bij. Terwijl ze brullen, zitten ze vaak op een rijtje. Door te brullen beschermen de mannetjes hun vrouwtjes. Maar met hun brul laten ze ook weten wat hun gebied is. Tegen indringers zeggen ze eigenlijk: Blijf uit de buurt, dit is ons gebied met ons eten! En ze waarschuwen elkaar voor gevaar. Brullen kost niet zoveel energie als je het vergelijkt met bijvoorbeeld vechten. Een super slimme oplossing dus eigenlijk!
Voortplanting
Als de mannetjes en de vrouwtjes met elkaar gaan paren, zoeken ze daarvoor een rustig plekje bij de groep vandaan. De draagtijd is zo’n 187 dagen (ongeveer 6 maanden). De kleintjes wegen bij de geboorte maar 150 gram. Ze worden dan door hun moeder op haar buik gedragen. Later verhuizen ze naar haar rug. Ze worden geboren met een lichte vacht. De jongen drinken zo’n 1,5 jaar bij hun moeder. De andere vrouwtjes in de groep helpen elkaar met het grootbrengen van de jongen. Ze dragen de kleintjes mee en beschermen ze goed. Brulapen mannetjes krijgen hun zwarte vacht als ze ongeveer 3 jaar zijn. Die van de vrouwtjes blijft licht van kleur. Als de mannetjes 5 jaar oud zijn, zijn ze volwassen en kunnen ze zelf voor kinderen gaan zorgen. Vrouwtjes zijn dat al na 3 à 4 jaar. De mannen verlaten op die leeftijd de groep waar ze geboren zijn. Ze sluiten zich dan aan bij een andere groep of gaan alleen verder.
Situatie in het wild
Zwarte brulapen komen in grote verspreidingsgebieden voor. Bovendien leven ze in het wild in zo’n 30 (beschermde) nationale gebieden en –parken. Volgens de gegevens van het IUCN worden ze daarom niet bedreigd. Toch neemt het aantal brulapen in het wild wel af. Bossen moeten steeds vaker plaatsmaken voor soja-plantages of als plek om vee te laten grazen.
In Apenheul
De zwarte brulapen in Apenheul leven op nieuwe eilanden bij restaurant de Apegaap. Hun gebrul is hier meestal te horen tussen 10.00 en 12.00 uur. Maar soms laten ze ook tussendoor op de dag even flink van zich horen! Ze lijken bijvoorbeeld te reageren op weersveranderingen.
Fokprogramma
Apenheul is onderdeel van het Europese fokprogramma (EEP) voor zwarte brulapen. Door samen te werken met andere internationale dierentuinen, houden we een genetisch gezonde en demografisch stabiele populatie van deze soort in dierentuinen in stand die als reservepopulatie dient.
Leuke weetjes
Zwarte brulapen slapen met elkaar in dezelfde boom. Met hun staart houden ze een tak vast.
