Uiterlijk
Titi’s hebben een lange staart (mannetje ca. 50 cm, vrouwtje ca. 64 cm) die langer is dan het lichaam. De vacht is grijs tot rood/bruin gekleurd, dik en zacht, met uitzondering van hun gezicht, dat door het vele haar erg klein lijkt. Het mannetje (45 cm) is iets groter als het vrouwtje (42 cm).
Leefgebied
De rode titi leeft in de tropische gebieden van Peru en Brazilië. Ze bewonen de lagere gedeelten van de bomen, bij voorkeur in dichte begroeiing. De verschillende soorten worden van elkaar gescheiden door natuurlijke barrières, zoals de zijrivieren van de Amazone en Orinoco.
Leefwijze
Titi’s zijn ontzettend vocaal. Ze hebben zo’n breed scala (zo’n 16 soorten) aan geluiden dat het bijna vergelijkbaar is met een taal. Zowel het mannetje als het vrouwtje ‘zingt’. Dit gebeurt om beurten en deze duetten laten ze meestal in de schemeruren horen. Vocalisaties worden voornamelijk gebruikt om hun leefgebied mee aan te duiden, net zoals brulapen en gibbons. Titi´s zijn territoriaal en kunnen agressief reageren als andere groepen zich in de buurt van hun leefgebied ophouden. Hoewel ze soms behoorlijk fel reageren, wordt er zelden gevochten. Verder zijn het juist erg rustige dieren die hun dag afwisselen met eten en rusten. De rode titi kan 60 tot 80% van de dag aan het rusten zijn.
Gedrag
Ze zijn monogaam en leven in kleine familie groepen van 2 tot 5 dieren, bestaande uit een mannetje en vrouwtje met hun nakomelingen. Het paartje heeft een sterke band (blijven heel hun leven bij elkaar) en brengt veel tijd met elkaar door, meer dan andere kleine Zuid-Amerikaanse apen. Gedrag dat vaak wordt gezien is het om elkaar heen slaan van de staarten. Dit wordt vooral tijdens het slapen gedaan, maar ook tijdens rustperiodes en het versterkt de band tussen het mannetje en het vrouwtje. Vaak zitten de nakomelingen dan knus tussen hen in. Ze hebben dan ook een zichtbare wokkel in de staart.
Voortplanting
Er wordt maar één jong per keer geboren en dit jong is na ongeveer tien maanden even groot als een volwassen titi. Net als bij de klauwapen worden de jongen door de vader grootgebracht. Deze neemt na ongeveer een week de zorg volledig op zich (deelt voedsel na de zoogperiode) en draagt het jong ongeveer een half jaar (tussen de schouders). Het jong is alleen bij de moeder om te drinken (ongeveer 12-16 weken na de geboorte), de moeder deelt geen voedsel. Na ongeveer drie jaar verlaat het jong de geboortegroep.
Situatie in het wild
De bedreigingen voor de titi’s zijn de vernietiging van hun leefgebied, het jagen voor bushmeat en het vangen als huisdier. Brazilië kent nog een groot areaal aan regenwoud, dat slechts gedeeltelijk bestaat uit beschermd natuurreservaat.
In Apenheul
De rode titi’s kan je tegenkomen in het nieuwe dwergapengebied van Apenheul. Ze leven hier samen met witgezichtsaki’s en zilver-oeistiti’s.
Populatiemanagementprogramma
Apenheul is onderdeel van het Europese populatiemanagementprogramma (EEP) voor rode titi’s. Door samen te werken met andere internationale dierentuinen, houden we een genetisch gezonde en demografisch stabiele populatie van deze soort in dierentuinen in stand die als reservepopulatie dient.
Leuk weetje
De titi behoort tot de Pithecidae, een groep apen die gekenmerkt wordt door een licht gewicht en een dichte pluizige vacht, waardoor ze veel groter lijken dan ze eigenlijk zijn. Hieronder vallen ook de saki’s en de uakari’s. Momenteel zijn er rond de 19 soorten titi’s en talloze ondersoorten bekend. De reden waardoor er continu nieuwe soorten titi’s ontdekt worden komt doordat deze dieren erg schuw zijn, zich terugtrekken in het gebladerte en hier uren achtereen doodstil blijven zitten.
