Home Nieuws Universiteit Twente ontwikkelt verrijking met technische ...

In Apenheul leven de dieren in grote, natuurlijke omgevingen waar ze hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen. We zijn echter altijd op zoek naar nieuwe en innovatieve manieren om soort-specifiek gedrag te stimuleren en te voorzien in de behoeftes van onze dieren. Daarom zijn we een samenwerking aangegaan met de onderzoeksgroep Human Media Interaction van Universiteit Twente voor het ontwerpen van creatieve, innovatieve en interactieve omgevingsverrijking.

Universitair docent dr. Robby van Delden en masterstudente Snigdha Guntuka uit India vertellen je meer over recent onderzoek in Apenheul. Zij onderzochten hoe o.a. witschouderkapucijnapen nog meer natuurlijk gedrag kunnen vertonen door middel van omgevingsverrijking.

Van mensen naar apen

De leerstoelgroep van de universiteit is normaliter gericht op menselijk gedrag en voor Robby was dit uitstapje naar apen dan ook een primeur: “Tijdens een rondleiding door Apenheul vertelde een gids mij over het wetenschappelijk onderzoek dat jullie in het park doen. Dat wekte mijn interesse en zo is het balletje gaan rollen om een samenwerking aan te gaan op het gebied van onderzoek. We weten bijvoorbeeld van mensen dat zij een spel langer spelen als het nieuwe features toevoegt. Steeds iets veranderen om het interessant te houden; zou dat bij apen ook werken?”

Ook voor studente Snigdha waren de apen nieuw: “Ik moest mij echt verdiepen in de dieren. Wat zien ze, hoe voelen ze, hoe horen ze? Deze aspecten zijn heel belangrijk om tot het juiste verrijkingsobject te komen waar de apen echt iets aan hebben.” En tijdens observaties ontdekte Snigdha hoe leuk ze deze dieren eigenlijk vindt: “Alles wat ze doen, doen ze vol overgave. En elke keer weten ze je weer te verrassen met hun gedrag. Het zijn zulke fascinerende dieren.”

"We weten van mensen dat zij een spel langer spelen als het nieuwe features toevoegt. Steeds iets veranderen om het interessant te houden; zou dat bij apen ook werken?"

Natuurlijk foerageergedrag stimuleren

Het uiteindelijke doel van dit project was de dieren meer mogelijkheden, in de vorm van interactieve omgevingsverrijking, te geven om hun natuurlijke gedrag te tonen. In dit geval foerageergedrag; alles omtrent het zoeken naar en opeten van voedsel. Hierbij keek Snigdha uitgebreid naar wat de dieren nodig hebben. Niet alleen in Apenheul, maar ook hun soortgenoten in het wild. Vervolgens testten ze verschillende vormen van verrijking, zoals hoe de apen reageren op een bal, een trampoline, interactief licht of een zwembad in hun verblijf.

Veiligheid voorop

Niet alleen de technische kant van het ontwerp is van belang, ook veiligheid speelde een belangrijke rol in het uiteindelijke ontwerp. “Kapucijnapen gaan nogal hardhandig om met verrijkingsmateriaal,” vertelt Robby over deze uitdaging. “We probeerden verschillende concepten uit om in overleg met de dierexperts van Apenheul tot het beste én veiligste ontwerp te komen. Dit leidde tot het uiteindelijke prototype.”

“Het uiteindelijke ontwerp bestond uit een apparaat bedekt met bladeren. Wanneer de apen de bladeren optillen, worden de sensoren geactiveerd die insectengeluiden en knipperende lichtjes aansturen. We zagen dat de apen interesse hielden in het apparaat en deze onderzochten zoals ze ook in de natuur doen tijdens het foerageren. Een mooi resultaat! Ik denk dat er nog kansen liggen om dit prototype in een vervolgstudie meer complex te maken, om de apen nog meer uitdaging en keuze te bieden in hun omgeving.”

Vervolgstudie

Komende winter starten we samen met Robby en een nieuwe masterstudent met het vervolgonderzoek van dit project!

Ook interessant